Międzynarodowy przegląd projektów dyplomowych

­Temat ważki, społecznie i politycznie „wrażliwy”, a przy tym karkołomny merytorycznie – pierwsze punkty za ambicję i odwagę! Zasadnicza część pracy to 20 ekspozycyjnych wydruków, na których można prześledzić, jak w ciągu 20 lat, z godziny na godzinę, z dnia na dzień i roku po roku, zmieniało się w Katowicach zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10, dwutlenkiem siarki i dwutlenkiem azotu. O wartości pracy przesądziła właśnie równoległa wizualizacja każdej z tych trzech zmiennych na trzech poziomach szczegółowości, bowiem o szkodliwości zanieczyszczeń nie decyduje chwilowy ich stan, ale efekt kumulacji. Przykładowo, dobowe zanieczyszczenie może osiągnąć poziom alarmowy, choć wskazania żadnego z cogodzinnych pomiarów z tego okresu nie przekroczyły normy (sprzyja to manipulowaniu opinią publiczną przy ogłaszaniu wyników monitoringu).

„Cegiełki”, z których zbudowany jest diagram, to graficzna reprezentacja setek tysięcy danych pomiarowych udostępnionych przez ­Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych zrelatywizowanych do obowiązujących norm. Projekt, będący w zamyśle wstępem do rozwiązania multimedialnego, komplikowała m.in. niekompletność danych, zmiany samych norm i częstotliwości pomiarów. Przyjęty kod kolorystyczny (niebieski – czysto, gradacja domieszek czerni – wzrost zanieczyszczenia, w konsekwencji czarny – maksymalne dopuszczalne zanieczyszczenie, dalej analogiczne przejście do czerwieni, czerwony – stan alarmowy) spełnia podkreślany przez autorkę wymóg intuicyjności odczytu, choć narzuca poważne ograniczenie: wyklucza czarno‑białe reprodukcje pracy. Pozostaje mi wyrazić przekonanie, że rzetelny opis i dyskusja nad projektem przekroczyłyby objętość całego wydania 2+3D. (Maciej Pawłowski)